سرمایه‌گذاری در تاسیس یک موسسه تصویربرداری و مرکز رادیولوژی با توجه به حاشیه سود خوبی که دارد موجب شده است تا افرادی زیادی به این حوزه علاقه‌مند شوند. چنین سرمایه‌گذاری بزرگی نیازمند چندین میلیارد تومان هزینه است و مسلما برای تجهیز یک مرکز تصویربرداری به سرمایه بیشتری نسبت به یک موسسه رادیولوژی نیاز است.
تاسیس موسسه رادیولوژی و مرکز تصویربرداری پزشکی طبق آیین نامه وزارت بهداشت انجام می‌گیرد. در این آیین نامه شرایط خرید، نصب و نگهداری تجهیزات پزشکی متناسب با اهداف کاربری مشخص شده است. رادیولوژی یکی از زیرمجموعه‌های علم پزشکی است که به تشخیص بیماری‌ها می‌پردازد. در واقع رادیولوژی مجموعه‌ای از روش‌های تصویربرداری است که با استفاده از اشعه ایکس، امواج فراصوت و میدان‌های مغناطیسی تصاویری از اندام‌های داخل بدن ایجاد می‌کند.
موسسه رادیولوژی و مرکز تصویربرداری، مکان‌هایی هستند که تصویربرداری در آن‌ها انجام می‌گیرد. یک موسسه رادیولوژی می‌تواند دارای دستگاه‌های رادیولوژی، سونوگرافی، ماموگرافی، پری اپیکال (تک دندان)، پانورکس (OPG)، سفالومتری و سنجش تراکم استخوان باشد. با این حال نصب حداقل دستگاه‌های رادیولوژی و سونوگرافی در آن الزامی است.
مرکز تصویربرداری از موسسه تصویربرداری بزرگ‌تر است و دستگاه‌های بیشتری را شامل می‌شود. یک مرکز تصویربرداری باید برای اخذ مجوز دارای دستگاه‌های رادیولوژی، سونوگرافی، ماموگرافی، پری اپیکال (تک دندان)، پانورکس (OPG)، سفالومتری، سنجش تراکم استخوان، سی تی اسکن و یا ام آر آی باشد. در واقع مرکز تصویربرداری ملزم است حتما یکی از دستگاه‌های سی تی اسکن یا ام آر آی را در مجموعه خود داشته باشند و در صورتی که مرکز هر دو دستگاه سی تی اسکن و ام آر آی را تهیه کند برای هر دوی آن‌ها مجوز دریافت خواهد کرد.
چه افرادی قادر به دریافت مجوز برای تاسیس یا راه‌اندازی موسسه یا مرکز تصویربرداری هستند؟
اشخاص حقیقی یا حقوقی پس از تصویب کمیسیون قانونی و اخذ موافقت اصولی از وزارت خانه می‌توانند طبق شرایط زیر مجوز تاسیس موسسه یا مرکز رادیولوژی را دریافت کنند:
الف) اشخاص حقیقی باید پزشک متخصص رادیولوژی و یا کارشناس رادیولوژی باشند. همچنین کارشناس رادیولوژی با مدرک تحصیلی بالاتر نیز می‌تواند جهت اخذ مجوز اقدام کند.
ب) در صورتی که متقاضی یک شخص حقوقی مانند شرکت‌های حوزه بهداشت و درمان باشد، باید یکی از موسسین آن جزو بند الف باشد.
ج) مجوز تاسیس مرکز مشترک به حداقل پنج نفر داده می‌شود که عضویت یک رادیولوژیست در این گروه الزامی است.
د) شرکت‌های متقاضی تاسیس مرکز می‌توانند با رعایت بند ج نسبت به اخذ مجوز اقدام کنند. باید به این نکته توجه داشت که شرکت‌های تعاونی خدمات بهداشتی درمانی از شرایط بند «ج» مستثنی هستند اما عضویت حداقل یک رادیولوژیست در آن‌ها الزامی است.
شرایط تاسیس و بهره‌برداری موسسه یا مرکز رادیولوژی چیست؟
- تکمیل فرم درخواست تاسیس مرکز و ارائه مدارک مورد نیاز اداره امور پروانه‌های معاونت سلامت به معاونت درمان یا سلامت دانشگاه مربوطه
- دریافت موافقت اصولی از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
- ارائه مدارک طبق ضوابط و زمان‌بندی ابلاغی وزارت بهداشت که به شرح زیر است:
🥳 ارائه لیست تجهیزات و لیست پرسنل فنی
🥳 ارائه سند مالکیت یا اجاره‌نامه با گواهی امضای محضری
🥳 دریافت پروانه بهره‌برداری و مسئول فنی از وزارت بهداشت
🥳 اعلام نام، آدرس دقیق و ساعات فعالیت موسسه یا مرکز تصویربرداری
🥳 اعلام زمان آغاز فعالیت موسسه یا مرکز رادیولوژی به دانشگاه مربوطه
🥳 تجهیز موسسه یا مرکز و اخذ تاییدیه تجهیزات نصب‌شده از کارشناسان وزارت بهداشت
🥳 معرفی مکان و ارائه نقشه ساختمان جهت اخذ تاییدیه کارشناسان درمان و بهداشت محیط دانشگاه
🥳 رعایت ضوابط و استانداردهای حفاظت در برابر اشعه تحت نظارت مرکز سلامت محیط و کار و سازمان انرژی اتمی ایران
ضوابط ساختمانی و تجهیزاتی موسسه یا مرکز رادیولوژی چیست؟
🥳 ارتفاع مناسب کف تا سقف در موسسه یا مرکز رادیولوژی، ۲ متر و ۷۰ سانتی‌متر است.
🥳 حداقل مساحت موسسه باید ۹۰ متر مربع و حداقل مساحت مرکز تصویربرداری باید ۲۰۰ متر مربع باشد.
🥳 مرکز رادیولوژی باید در یک ساختمان غیرمسکونی دایر شود و در صورتی که ساختمان مسکونی است، نباید هیچ سکنه‌ای داشته باشد. همچنین درب ورودی مرکز باید مجزا باشد.
🥳 بهتر است موسسه تصویربرداری در طبقه همکف قرار داشته باشد و یا نهایتا طبقه مثبت یک یا منفی یک باشد. در صورتی که ارتفاع بیش از سه متر (از بالا یا پایین) از ورودی طبقه همکف تا ورودی موسسه فاصله باشد، باید آسانسور نصب شود.
ضوابط تجهیزاتی تاسیس موسسه یا مرکز رادیولوژی چیست؟
🥳 کلیه دستگاه‌های رادیولوژی، ام آر آی و سی تی اسکن باید دیجیتال باشند و از تکنولوژی film less برخوردار باشند.
🥳 نصب و جایگزینی تمام دستگاه‌های رادیولوژی باید طبق استانداردهای وزارتخانه و با کسب تاییدیه‌های لازم انجام گیرد.
🥳 در صورتی که خدمات سونوگرافی در موسسه رادیولوژی ارائه می‌شود باید یک دستگاه سونوگرافی استاندارد با دو پروب سطحی و عمقی وجود داشته باشد.
ضوابط بهداشتی تاسیس موسسه یا مرکز تصویربرداری چیست؟
ضوابط بهداشتی باید مطابق دستورالعمل مرکز سلامت محیط و کار رعایت شود. این دستورالعمل‌ها به شرح زیر است:
🥳 تامین تهویه مناسب برای هوای محیط
🥳 تهیه زباله‌دان‌های مقاوم با درپوش و پدال
🥳 استفاده از پنجره‌های باز شونده مجهز به تور سیمی ضد زنگ
🥳 تشکیل پرونده‌های پزشکی برای شاغلین جهت معاینات دوره‌ای
🥳 استفاده از شیشه سربی با ضخامت ۱ میلی‌متر جهت اتاق اپراتور
🥳 سرب کوبی با قطر ۲ میلی‌متر به منظور حفاظت در برابر اشعه ایکس
🥳 استفاده از دستورالعمل اورژانس برای مقابله با سوانح در شرایط اورژانسی
🥳 بکارگیری وسایل حفاظت فردی و تامین شیلدهای حفاظتی به تفکیک اعضای بدن
🥳 استفاده از مصالح مقاوم سالم، بدون درز و قابل شستشو برای کف ساختمان، دیوارها و سقف‌ها
🥳 نصب علائم حفاظتی و تابلوهای راهنما بر روی درب اتاق‌های پرتودهنده، محل نگهداری مواد و …
🥳 تامین وسایل یا سیستم اطفاء حریق (به نحوی که برای هر ۵۰ مترمربع حداقل یک کپسول ۴ کیلوگرمی تعبیه شود)
🥳 استفاده از شبکه‌های عمومی آب آشامیدنی جهت تامین آب مصرفی موسسه یا به‌کارگیری شبکه خصوصی آب با رعایت استانداردهای کشور و مخزن ذخیره آب
🥳 تعبیه سرویس بهداشتی و روشویی نزدیک ورودی اتاق پرتو مطابق با اصول بهداشتی (در صورت انجام خدمات رادیواسکوپی، باید سرویس بهداشتی داخل اتاق درمان تعبیه شود)
🥳بکارگیری سیستم سرمایش و گرمایش مناسب (به گونه‌ای که علاوه بر فراهم کردن حرارت و برودت مناسب، قادر به تهویه هوا نیز باشند تا از آلودگی‌های داخل ساختمان جلوگیری شود)
🥳 تعبیه اتاق تی شویی با متراژ حداقل ۵/۱ مترمربع با کف قابل شستشو و کاشی یا سرامیک کاری تا سقف (اتاق تی شویی باید به شیر مخلوط آب گرم و سرد مجهز باشد و حوضچه دارای کفشوی فاضلاب با عمق ۶۰ سانتی‌متر داشته باشد)
وظایف مسئول فنی در موسسه یا مرکز تصویربرداری چیست؟
وظایف مسئول فنی در موسسه یا مرکز تصویربرداری به شرح زیر است:
🥳 بررسی وضعیت بیماران اورژانسی و تعیین اولویت پذیرش
🥳 بررسی صلاحیت کارکنان فنی شاغل در موسسه یا مرکز تصویربرداری و اعلام آن
🥳 حضور تمام‌وقت و فعال در ساعات و نوبت‌های کاری درج‌شده در پروانه مسئول فنی
🥳 نظارت بر اجرای کلیه قوانین فنی، دستورالعمل‌های وزارت بهداشت و موازین اخلاقی
🥳 نظارت بر اجرای مناسب استانداردهای تابلو و سرنسخه مربوط به موسسه یا مرکز رادیولوژی
🥳 نظارت بر کیفیت تجهیزات و ملزومات هر بخش و داروهای موجود در موسسه یا مرکز تصویربرداری
🥳 درج گزارش دقیق و کامل از عملکرد موسسه یا مرکز تصویربرداری به تفکیک خدمات تشخیصی و درمانی
🥳 تهیه و تنظیم برنامه کاری قسمت‌های مختلف مرکز رادیولوژی و نظارت بر انجام شایسته خدمات تشخیصی
🥳 ابلاغ تذکرات لازم به تمام کارکنان فنی، اداری و حتی موسس مرکز یا موسسه تصویربرداری و پیگیری اقدامات اجرایی
🥳 نظارت بر روند تهیه، تنظیم و نگهداری پرونده‌های پزشکی کلیه بیماران مراجعه‌کننده و پیگیری اجرای موازین علمی و فنی
🥳 نظارت کامل بر نحوه ارائه خدمات تشخیصی و تلاش در جهت ارتقای سطح کیفی خدمات تشخیصی و ابلاغ تذکرات لازم به کارکنان فنی
🥳 گزارش مراجعین مبتلا به بیماری‌های واگیر و غیرواگیر به مراجع قانونی که لیست آن‌ها از سمت وزارت بهداشت یا دانشگاه علوم پزشکی تعیین شده است.
پس از انجام مراحل اداری ذکر شده، باید صورت‌جلسه کمیسیون و تصویر پروانه‌های اخذ شده به وزارتخانه تحویل داده شود تا بررسی دادخواست تاسیس و راه‌اندازی موسسه و یا مرکز تصویربرداری آغاز شود. یکی از مهم‌ترین مراحل تاسیس یک موسسه یا مرکز رادیولوژی تهیه دستگاه‌های تصویربرداری پزشکی مناسب است. تجهیزات تصویربرداری جزو تجهیزات پزشکی گران‌قیمت هستند و برندهای مختلفی از آن‌ها در بازار وجود دارد. انتخاب دستگاه‌های تصویربرداری مناسب نقش مهمی در بودجه و آینده مرکز تصوبربرداری خواهد داشت. تیم مشاوره تخصصی کلینیک آپ می‌تواند در انتخاب و تهیه تمامی تجهیزات تصویربرداری، خدمات مشاوره ارائه دهد.